Navigatie overslaan

Deze website maakt gebruik van cookies voor een optimale gebruikersbeleving. Lees onze cookieverklaring

Ziekenhuiskeuzehulp

Het UMCG en de zorg voor slokdarmkanker en maagkanker

Als kankerpatiëntenorganisatie (NFK en SPKS Leven met maag- of slokdarmkanker) vinden we dat het UMCG het heel goed doet als we kijken naar kenmerken van expertzorg voor slokdarmkanker en maagkanker. Het ziekenhuis is heel gespecialiseerd in de zorg voor patiënten met slokdarmkanker en maagkanker. Het ziekenhuis doet het heel goed als we kijken naar zorg volgens richtlijnen en deelname aan wetenschappelijk onderzoek. Het ziekenhuis doet het voldoende als we kijken naar behandelingen en de resultaten ervan. Het UMCG doet het heel goed op het gebied van het zorgaanbod voor mensen met slokdarmkanker of maagkanker. De ervaringen van patiënten met deze zorg zijn goed.

Ziekenhuisprofiel door het ziekenhuis zelf aangeleverd

Het UMCG is een expertisecentrum voor de diagnostiek en behandeling van slokdarm- en maagkanker. Er wordt gebruik gemaakt van geavanceerde technieken zoals endoscopische interventies en robotchirurgie. Wetenschappelijk onderzoek drijft innovatieve ontwikkelingen zo is het UMCG het enige expertise centrum van Nederland wat protonenbestraling onder 1 dak met medische oncologische en chirurgische zorg aanbied . Tevens zijn er in studie verband moleculaire endoscopische beeldvormingsmogelijkheden voor geavanceerde beoordeling van de tumor. Ook is het UMCG-verwijscentrum voor vroegcarcinoom (Barrett) of uitgezaaide slokdarm-/maagkanker (bijv. HIPEC in studieverband).

Door de ruime ervaring kunnen ook hoog-complexe slokdarmreconstructies (met bijvoorbeeld de dikke darm) in het UMCG worden uitgevoerd. Als landelijk transplantatiecentrum heeft het UMCG tevens een tertiaire verwijsfunctie voor patiënten met slokdarm- of maagkanker en een orgaantransplantatie in het verleden.
Zowel endoscopische mucosale resecties (EMR) als endoscopische submucosale dissecties (ESD) van tumoren in slokdarm en maag worden veelvuldig uitgevoerd. Het betreft gemiddeld 70 patiënten per jaar die met een endoscopische resectie worden behandeld (EMR/ESD).
Het UMCG is een oncologisch referentiecentrum voor heel Noordoost-Nederland. Binnen één week na verwijzing worden patiënten gezien op een multidisciplinaire slokdarm-/maagpolikliniek waar zij worden begeleid door verpleegkundig casemanagers en gespecialiseerde diëtisten. Daarnaast is er via patiëntenvereniging SPKS een buddyproject en worden met regelmaat informatiebijeenkomsten georganiseerd voor patiënten.

Informatie over samenwerking

Het UMCG is een referentiecentrum voor andere ziekenhuizen en voert tweede meningen uit. Dit betekent dat patiënten uit de regio door hun huisarts of medisch specialist verwezen kunnen worden naar dit ziekenhuis voor de gehele slokdarmkankerzorg en maagkankerzorg. Het ziekenhuis werkt samen op nationaal niveau via studies en bijeenkomsten. Er is een netwerk (managed clinical network, samenwerkingsverband van ziekenhuizen) met regionale afspraken voor diagnostiek en verwijzing. Tevens is er een supra-regionaal MDO met 2 andere maag/slokdarm centra (Ziekenhuisgroep Twente en Medisch Centrum Leeuwarden/Radiotherapeutisch Instituut Friesland) om complexe casuïstiek met elkaar te bespreken.

Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG)

Hanzeplein 1
9713 GZ Groningen
050 361 6161
Academisch ziekenhuis

Mate van specialisatie

Het ziekenhuis is heel gespecialiseerd in slokdarmkanker en maagkanker. De zorgverleners voor diagnostiek zijn allen gespecialiseerd in slokdarmkanker en maagkanker. De zorgverleners voor behandeling zijn allen gespecialiseerd in slokdarmkanker en maagkanker. Het UMCG ziet veel nieuwe patiënten met slokdarmkanker of maagkanker. Artsen uit andere ziekenhuizen vragen de artsen van dit ziekenhuis om advies bij diagnosestelling en behandeling.

Specialisatie zorgverleners

Bij de zorg voor patiënten met slokdarmkanker of maagkanker zijn veel verschillende medische specialismen betrokken. Het ziekenhuis kan er voor kiezen om een (klein) deel van alle artsen binnen zo’n specialisme zorg te laten leveren voor slokdarmkanker en maagkanker. Wij zien dat als een onderdeel van specialisatie. Het UMCG heeft dit vergaand gerealiseerd voor 7 van de 7 betrokken specialismen.

Een ander onderdeel van specialisatie is dat de artsen die maag- en slokdarmkankerzorg en maagkankerzorg leveren, hier ook veel tijd en aandacht voor hebben. Bijvoorbeeld doordat zij ten minste de helft van hun tijd aan slokdarmkanker en maagkanker besteden óf doordat zij maximaal 3 kankersoorten (of andere ziektes) als aandachtsgebied hebben. Wij noemen hen dan gespecialiseerd in slokdarmkanker en maagkanker. Hieronder wordt per specialisme beschreven in hoeverre dit geldt voor de artsen in het UMCG.

Diagnostiek
In het UMCG doen de volgende artsen diagnostiek voor slokdarmkanker en maagkanker:
2 MDL-artsen, beiden gespecialiseerd in slokdarmkanker en maagkanker;
6 radiologen, allen gespecialiseerd in buikholte-radiologie waaronder slokdarmkanker en maagkanker;
2 nucleair geneeskundigen, beiden gespecialiseerd in slokdarmkanker en maagkanker;
4 pathologen, allen gespecialiseerd in slokdarmkanker en maagkanker.

Behandeling
In het UMCG doen de volgende artsen behandelingen voor slokdarmkanker en maagkanker:
4 chirurgen, allen gespecialiseerd in slokdarmkanker en maagkanker;
4 internist-oncologen, allen gespecialiseerd in slokdarmkanker en maagkanker;
4 radiotherapeuten, allen gespecialiseerd in gastro-intestinale oncologie, waaronder patiënten met slokdarmkanker of maagkanker.

Een verpleegkundig specialist MDL legt zich toe op de begeleiding van endoscopisch te behandelen patiënten met slokdarmkanker (Barrett). Twee oncologieverpleegkundigen begeleiden patiënten tijdens het traject van systemische behandeling en 3 oncologieverpleegkundigen in het team leggen zich toe op de algemene begeleiding van patiënten met slokdarmkanker of maagkanker.

Wordt door andere ziekenhuizen gezien als expertteam

Het ziekenhuis is een referentiecentrum voor alle zorg voor patiënten met slokdarmkanker of maagkanker. Deze functie heeft het in ieder geval voor de 17 ziekenhuizen in Groningen, Friesland, Drenthe en de kop van Overijssel. Het voert second opinions (tweede meningen) uit voor patiënten uit andere ziekenhuizen.

Aantal diagnoses en aantal behandelingen

Het aantal mensen dat in de periode 2019-2021 in het UMCG is gediagnosticeerd met en/of behandeld voor slokdarmkanker of maagkanker is groot (gemiddeld 229,3 patiënten per jaar). Het landelijk gemiddelde was 55,8 patiënten.

Het UMCG voerde in de periode 2019-2021 jaarlijks gemiddeld de volgende operaties voor slokdarmkanker of maagkanker uit:

  • 50,0 operaties voor slokdarmkanker. Het landelijk gemiddelde was ook 50,0.
  • 22,7 operaties voor maagkanker. Het landelijk gemiddelde was 26,5.
  • 72,7 operaties voor slokdarmkanker of maagkanker samen. Het landelijk gemiddelde was 70,1.
  • 3,0 operaties voor slokdarmkanker bij patiënten die al eerder behandeld waren (salvage-operaties). In heel Nederland werden er in deze periode gemiddeld 22 van dit soort operaties per jaar gedaan.

Het ziekenhuis behandelde per jaar voor slokdarmkanker of maagkanker (in de periode 2019-2021):

  • Gemiddeld 127,7 patiënten met radiotherapie als eerste behandeling. Het landelijk gemiddelde was 92,4.
  • Gemiddeld 92,7 patiënten met chemotherapie (met of zonder radiotherapie) als eerste behandeling. Dat aantal is hoog. Het landelijk gemiddelde was 29,5.
Welke patiënten ziet het ziekenhuis?

De groep patiënten die het ziekenhuis bedient kan verschillen tussen ziekenhuizen. Daarom geven we hier informatie over de mensen bij wie de diagnose is gesteld of die zijn geopereerd in het ziekenhuis ten opzichte van het landelijk gemiddelde.

Leeftijd
Als we kijken naar leeftijd, zien we de volgende gemiddelde waardes per jaar in de periode 2019-2021:

  • Totaal aantal 75+:
    13,3 van de 46,0 mensen bij wie de diagnose slokdarmkanker of maagkanker is gesteld waren 75 jaar of ouder (29,0%). Het landelijk gemiddelde was 20,6 van de 55,8 patiënten (36,9%).
  • Geopereerde 75+:
    8,0 van de 52,7 mensen die zijn geopereerd voor slokdarmkanker of maagkanker waren 75 jaar of ouder (15,2%). Het landelijk gemiddelde was 13,9 van de 64,8 patiënten (21,5%).

Stadium van de ziekte
Als we kijken naar het stadium van de ziekte, zien we de volgende gemiddelde waardes per jaar in de periode 2019-2021:

  • Stadium T4B (meestal niet geopereerd):
    0 van de 52,7 mensen die voor slokdarmkanker of maagkanker zijn geopereerd, hadden een naar een ander orgaan doorgegroeide tumor (T4B), die meestal niet wordt geopereerd (0%). Het landelijk gemiddelde was 1,0 patiënten (1,5%).
  • Stadium M1 (meestal niet geopereerd):
    0,7 van de 52,7 mensen die voor slokdarmkanker of maagkanker zijn geopereerd hadden uitgezaaide kanker (M1) (1,3%). Het landelijk gemiddelde was 1,8 patiënten (2,7%).

Meerdere aandoeningen
Als we kijken naar de groep patiënten met één of meer andere ziekten (mensen met co-morbiditeit), zien we het volgende. Van de 52,7 mensen die geopereerd zijn voor maag- en slokdarmkanker weten we van iedereen of ze al dan niet één of meer andere ziekten hebben. In de periode 2019-2021 hadden in het UMCG gemiddeld per jaar 25,3 van deze 52,7 mensen co-morbiditeit (47,5%). Het landelijk gemiddelde was 31,0 patiënten (49,1%).

Overige informatie over de specialisatie van zorgverleners [door het ziekenhuis zelf aangeleverd]
  • De afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten initieert medisch-wetenschappelijk onderzoek met behulp van moleculaire beeldvorming bij endoscopische of chirurgische ingrepen. Met behulp van een fluorescente hulpstof is het doel om tijdens ingrepen bepaalde cellen beter zichtbaar te maken dan andere en kankerweefsel beter te kunnen onderscheiden van gezond weefsel.
  • Daarnaast beschikt het UMCG over bijzondere expertise in Endoscopische (sub)mucosale resecties. Het UMCG heeft 2 MDL-artsen die de endoscopische behandeling van Barrett en vroegcarcinomen verrichten. Gemiddeld worden 70 patiënten per jaar met een endoscopische resectie behandeld (EMR/ESD)
  • De pathologen die participeren in de tumorwerkgroep slokdarm-/maagcarcinoom zijn getraind voor deelname aan het Barrett Expert Panel. Daarnaast maken zij deel uit van het Landelijk Adviesorgaan Neoplasie Slokdarmkanker.
  • De chirurgie in het UMCG is sinds 2021 erkend als Expertisecentrum Zeldzame Aandoeningen voor ‘Rare gastro-esophageal tumor’.
  • Robot-geassisteerde chirurgie vindt plaats sinds 2019.
  • In het UMCG zijn ongeveer gemiddeld 8 patiënten per jaar die na een succesvolle voorbehandeling met chemoradiotherapie, onder controle blijven, maar (nog) niet worden geopereerd.
  • Sinds 2018 is er in Groningen het eerste Protonentherapie centrum van Nederland waar ook slokdamkankerpatiënten met protonen bestraald kunnen worden. Niet iedere patiënt komt hiervoor in aanmerking.

Als het hele team van zorgverleners gespecialiseerd is in een bepaalde vorm van kanker, dan is de kans het grootst dat de patiënt de best mogelijke zorg krijgt. Hiervoor kijken we hoeveel van hun werktijd zij besteden aan zorg voor een specifieke vorm van kanker. Verder kijken we of andere ziekenhuizen het team van dit ziekenhuis om advies vragen. En of andere ziekenhuizen patiënten verwijzen naar dit ziekenhuis, bijvoorbeeld voor behandeling of voor een tweede mening (second opinion). Het ziekenhuis is dan een ‘referentiecentrum’ voor andere ziekenhuizen.

We gebruiken verschillende soorten informatie voor dit kenmerk. De ziekenhuizen in deze keuzehulp delen deze informatie vrijwillig met ons. De informatie wordt door het ziekenhuis zelf aangeleverd of komt uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), die wordt beheerd door IKNL. Daarnaast gebruiken we openbaar beschikbare informatie van de Transparantiekalender, die beschikbaar is via Zorginzicht.nl.

Wetenschappelijk klimaat en zorg volgens richtlijnen

Het UMCG doet het heel goed als we kijken naar het totaalbeeld van ‘wetenschappelijk klimaat’ en ‘zorg volgens richtlijnen. Het wetenschappelijk klimaat in het UMCG is heel goed. Het ziekenhuis werkt goed volgens richtlijnen.

Soort ziekenhuis

Het UMCG in Groningen is verbonden aan de universiteit. Het ziekenhuis voert complexe zorg uit waar gespecialiseerde voorzieningen voor nodig zijn. Er wordt in dit ziekenhuis wetenschappelijk onderzoek gedaan, er worden artsen opgeleid en er worden nieuwe medische behandelingen ontwikkeld.

Wetenschappelijk klimaat

Deelname aan wetenschappelijk onderzoek (studies)
De patiëntenorganisatie vindt het belangrijk dat ziekenhuizen deelnemen aan studies. Deelname aan studies geeft patiënten soms een extra behandelmogelijkheid, maar zorgt er ook voor dat het team gewend is om grondig en protocollair te werken. Aan de volgende landelijke studies konden alle ziekenhuizen meedoen: de TRAP-2-studie, de LyRICX-studie en de CRITICS-II-studie. Het slokdarmkanker- en maagkankerteam in het UMCG neemt deel aan de TRAP-2-studie. Het ziekenhuis neemt ook deel aan veel andere klinische studies. Het team publiceert veel artikelen over de studies in wetenschappelijke tijdschriften (56 artikelen in drie jaar).

Researchverpleegkundigen
Het ziekenhuis heeft 2 research-verpleegkundigen bij de afdeling chirurgie voor ondersteuning bij studies naar slokdarmkanker en maagkanker.

Zorgevaluatie door het ziekenhuis
Het UMCG vergelijkt de eigen resultaten van de slokdarmkanker- en maagkankerzorg met die van andere ziekenhuizen, maar niet in het bijzijn van een patiëntvertegenwoordiger.

Volgt het ziekenhuis de richtlijnen voor slokdarmkanker en maagkanker

Diagnostiek - Her2Neu-test
De richtlijn geeft aan dat als iemand voor uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker behandeld gaat worden met chemotherapie bestaande uit twee of drie middelen (doublet- of triplet-therapie), een Her2Neu-test moet plaatsvinden om te bepalen of toedienen van het middel trastuzumab bij de chemotherapie beter werkt. Van alle mensen die in de periode 2019-2021 de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker kregen en in het UMCG zijn behandeld met doublet- of triplet-therapie is bij 100% een Her2Neu-test uitgevoerd. Dat aandeel was veel hoger dan het landelijk gemiddelde van 90,6%. Het UMCG heeft in de periode 2019-2021 minder dan 30 patiënten behandeld met doublet- of triplet-therapie bij uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker. Daarom is het lastig betrouwbare percentages te berekenen.

Diagnostiek - Aantal verwijderde lymfeklieren
De richtlijn zegt dat de chirurg bij een operatie minimaal 15 lymfeklieren moet verwijderen. De patholoog moet namelijk minimaal 15 lymfeklieren onderzoeken om betrouwbaar vast te kunnen stellen of de kanker is uitgezaaid naar de lymfeklieren. In de periode 2019-2021 verwijderde het UMCG 15 of meer lymfeklieren bij 98,9% van de operaties voor slokdarmkanker. Dit was veel meer dan het landelijk gemiddelde (97,0%).
In de periode 2019-2021 verwijderde het UMCG 15 of meer lymfeklieren bij 95,8% van de operaties voor maagkanker. Dat was veel meer dan het landelijk gemiddelde (92,9%).

Behandeling – behandeling voorafgaande aan de operatie
Bij slokdarmkanker en maagkanker beveelt de richtlijn aan om alle mensen die men verwacht te kunnen genezen met een operatie, voorafgaande aan de operatie te behandelen met medicatie en/of radiotherapie. Uitzondering daarop zijn de mensen met een kleine tumor (T1 slokdarmkanker of T1 maagkanker).

  • In het UMCG gebeurde dat in de periode 2019-2021 bij 95,8% van de slokdarmkankerpatiënten. Het landelijk gemiddelde was 96,9%.
  • In het UMCG gebeurde dat in de periode 2019-2021 bij 53,3% van de maagkankerpatiënten. Het landelijk gemiddelde was 65,7%.
Overige informatie over wetenschap en opleiding. [door het ziekenhuis zelf aangeleverd]
  • Op de afdeling nucleaire geneeskunde worden 4-D-scans van het diafragma gebied ontwikkeld om het effect van beweging op de (kwaliteit van) de beeldvorming en bestraling te reduceren.
  • Door radiotherapeuten wordt onderzoek gedaan naar het voorkomen van normale weefselschade (o.a. cardiopulmonale toxiciteit, dit zijn ongewenste gevolgen voor het hart of longen en luchtwegen) ten gevolge van bestraling bij slokdarmkanker (CLARIFY-studie). En studies naar de toepassing van protonentherapie om het risico op bijwerkingen te verminderen
  • Alle lokaal gevorderde slokdarmkankerpatiënten zijn opgenomen in het standaard follow-up-programma waarin patiënt met tumorkarakteristieken, toxiciteit en uitkomsten van zorg systematisch worden geregistreerd en geëvalueerd (nu ruim 900 patiënten geïncludeerd). Dit programma kan onder andere gebruikt worden om voorspellingsmodellen te ontwikkelen (MODELS-project) om in de schatten welke patiënten het meeste voordeel hebben bij protonen-radiotherapie en de verwachte voordelen te evalueren.
  • De tumorwerkgroep doet mee aan kwaliteitsregistraties als SONCOS en DICA, en verzamelt daarnaast wisselende indicatoren om het zorgproces te beoordelen.
  • Jaarlijks wordt door de tumorwerkgroep een jaarplan gemaakt waarin verbeterpunten worden opgenomen. In het UMCG vindt structureel meting van patiënttevredenheid plaats (tot 2019 via de CQ-index, vanaf 2019 via PEMS).
  • Tevens is er om de week een regionaal netwerkoverleg met andere centra (Medisch Centrum Leeuwarden-Ziekenhuis Groep Twente-Radiotherapeutisch Instituut Friesland) voor complexe casuïstiek en jaarlijks in de regio Noord-Oost (MCN) waar ook benchmark-gegevens worden besproken.
  • De chirurgische resultaten worden jaarlijks met alle landelijke slokdarm-maag-centra besproken en geanalyseerd (landelijke werkgroep Upper-GI).
  • Het UMCG nam deel aan de PRIDE-studie waarbij werd bestudeerd of met behulp van PET-CT-scans, MRI-scans en bloedafnames het effect van de bestraling op de tumor al vóór de operatie kan worden beoordeeld.
  • Het UMCG neemt deel aan de PREFER-studie waarbij de veiligheid van endoscopische behandeling gevolgd door waakzaam wachten van pT1b-tumoren wordt bestudeerd.
  • Het UMCG verricht onderzoek om endoscopisch de tumorrespons na chemoradiotherapie te bestuderen m.b.v. moleculaire optische beeldvorming (OPTIC-studie).
  • Het UMCG neemt ook deel aan veel andere klinische studies zoals MODELS en HERIZON-GEA-1.

Wij vinden het belangrijk dat ziekenhuizen veel aan wetenschappelijk onderzoek doen. Wij denken dat het zorgt voor een cultuur van expertzorg. En dat alle patiënten daar voordeel van hebben. Als het team veel aan wetenschap doet, is het beter op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen. Ook is het team dan gewend om goed te werken volgens protocol en grondig te handelen als iets niet goed gaat. Ook biedt het team patiënten meer kansen om mee te doen aan experimentele behandelingen. Voor dit kenmerk kijken wij naar het aantal studies waar het ziekenhuis aan mee doet. Of ze zelf ook wetenschappelijke artikelen publiceren in internationale vakbladen. Of er een onderzoeksverpleegkundige (een research-verpleegkundige) in het team zit. Ook vinden wij het belangrijk dat het ziekenhuis werkt volgens de richtlijnen (dat zijn afspraken en regels voor artsen) voor diagnostiek en behandeling.

We gebruiken verschillende soorten informatie voor dit kenmerk. De ziekenhuizen in deze keuzehulp delen deze informatie vrijwillig met ons. De informatie wordt door het ziekenhuis zelf aangeleverd of komt uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), die wordt beheerd door IKNL. Daarnaast gebruiken we openbaar beschikbare informatie van de Transparantiekalender, die beschikbaar is via Zorginzicht.nl.

Behandelingen en de resultaten ervan

Het ziekenhuis doet het voldoende als we kijken naar behandelingen en de resultaten ervan.
Het aantal behandelingen in het UMCG is voldoende. De uitvoering van de zorg is daar heel goed. De uitkomsten van de zorg voor patiënten met slokdarmkanker die kunnen worden genezen is voldoende. De uitkomsten van de zorg voor patiënten met maagkanker die kunnen worden genezen is goed. In het UMCG zijn de uitkomsten van de zorg aan mensen die bij diagnose uitgezaaide kanker hadden goed.

Algemene informatie

Slokdarmkanker kan genezend worden behandeld door verwijdering van de slokdarm (buismaagoperatie) of door een combinatie van chemotherapie (medicijnen) en radiotherapie zonder of met slokdarmoperatie of door chemotherapie (medicijnen) gevolgd door een slokdarmoperatie.

Soms wordt besloten om deze behandelingen toch niet te doen, bijvoorbeeld omdat de kans op complicaties en gevolgen van de behandeling voor de patiënt zo groot zijn, dat deze dit risico niet wil nemen. Bij deze afweging speelt de (soms geringe) kans op genezing een belangrijke rol.
Soms wordt een tumor in een heel vroeg stadium ontdekt en kan er een endoscopische verwijdering plaatsvinden (EMR/ESD). Dan kunnen de slokdarm en maag worden behouden.

Aantal behandelingen

Operaties
Het UMCG deed in de periode 2019-2021 gemiddeld 50,0 operaties voor slokdarmkanker per jaar, hiervan waren er 100% in opzet genezend. Het landelijk gemiddelde was 50,0 operaties, waarvan 99,6% in opzet genezend.

Slokdarmkanker kan na een eerdere behandeling terugkomen. Soms kan er dan een operatie plaatsvinden, dit heet een salvage-operatie. Deze operaties zijn complexer en kunnen meer complicaties geven. Ze worden niet vaak gedaan en niet door alle ziekenhuizen. In heel Nederland werden er in 2019-2021 gemiddeld 22 van dit soort operaties per jaar gedaan. Daarvan voerde het UMCG er gemiddeld 0,3 uit.

Andere behandelingen
Radiotherapie kan gegeven worden als onderdeel van een genezende behandeling, en ook als de ziekte al verspreid is. Het UMCG gaf in de periode 2019-2021 gemiddeld 124,3 patiënten per jaar radiotherapie voor slokdarmkanker als onderdeel van de eerste behandeling. Het landelijk gemiddelde was 87,4 patiënten.

Chemotherapie kan gegeven worden als onderdeel van een genezende behandeling, en ook als de ziekte al verspreid is. Het UMCG behandelde in de periode 2019-2021 84,3 patiënten per jaar met chemotherapie voor slokdarmkanker als onderdeel van de eerste behandeling. Het landelijk gemiddelde was 23,3 patiënten.

Behandelbeleid

Van alle patiënten die in de periode 2019-2021 in het UMCG een diagnose slokdarmkanker kregen die naar verwachting te genezen was, heeft 87,8% een behandeling gekregen die een genezend doel had. Dit percentage lag binnen het gebied dat de experts definieerden als correct (60%-95%). We zien dat het UMCG patiënten die bij hen de diagnose slokdarmkanker krijgen die met genezing als doel kan worden behandeld, relatief vaak behandelen met een endoscopische resectie (47,6%). Dit betreft vroegcarcinomen. Het landelijk gemiddelde was 7,5%.
Het deel van de patiënten dat niet werd behandeld of niet werd behandeld met het doel te genezen is 12,2%. Dat was veel kleiner dan het landelijk gemiddelde (27,8%).

Behandeling vóór de operatie
Patiënten kunnen voorafgaand aan de operatie voor slokdarmkanker worden behandeld met chemotherapie en/of bestraling. In Nederland werd dat in de periode 2019-2021 veel toegepast. In het UMCG was dat 95,8%. Het landelijk gemiddelde was 96,9%.
Na chemoradiatie (combinatie van chemotherapie en radiotherapie) is een operatie niet altijd meer nodig. Als patiënt kun je dan kiezen om af te zien van de operatie.

Type operaties
Van alle operaties voor slokdarmkanker werd in het UMCG in de periode 2019-2021 94,4% compleet minimaal invasief uitgevoerd. Dit zijn gemiddeld 39,3 operaties per jaar (bron NKR, met mogelijk een onderschatting van het aantal operaties). In Nederland wordt gemiddeld 86,7% van de operaties voor slokdarmkanker compleet minimaal invasief uitgevoerd. Dat zijn gemiddeld 35,2 operaties per jaar (bron NKR, met mogelijk een onderschatting van het aantal operaties). Deze manier van opereren is complex en niet altijd mogelijk.

Bij minimaal invasieve operaties voor slokdarmkanker kan gekozen worden voor verschillende technieken. Deze technieken verschillen in de locatie van de snedes die de chirurg maakt en de locatie waar de verbindingsnaad wordt aangelegd: in de hals of in de borstholte. De keuze voor een techniek wordt onder andere bepaald door de plaats van de tumor en de conditie van de patiënt. Echter, chirurgen kunnen ook zelf een voorkeur hebben voor een bepaalde techniek. Op dit moment is nog niet helemaal duidelijk welke techniek het beste is. Iedere techniek heeft voor- en nadelen. Bij een halsnaad is er meer kans op stenose, heesheid en naadlekkages. Bij een naad in de borstholte is er meer kans op problemen áls er een naadlekkage plaatsvindt. Laat je daarom goed informeren over de verschillende mogelijkheden.

In de periode 2019-2021 had het UMCG een voorkeur voor operaties waarbij de verbindingsnaad wordt aangelegd in de borstholte (Ivor-Lewis-procedure) (91,2% van de operaties). Indien de naad niet in de borstholte aangelegd kan worden, bijvoorbeeld vanwege de plek van de tumor (hoog) dan biedt het ziekenhuis ook een operatie volgens McKeown aan, waarbij de naad in de hals wordt gelegd.

Aantal verwijderde lymfeklieren
De richtlijn zegt dat de chirurg bij een operatie minimaal 15 lymfeklieren moet verwijderen. De patholoog moet namelijk minimaal 15 lymfeklieren onderzoeken om betrouwbaar vast te kunnen stellen of de kanker is uitgezaaid naar de lymfeklieren. In de periode 2019-2021 verwijderde het UMCG 15 of meer lymfeklieren bij 98,9% van de operaties voor slokdarmkanker. Dit was veel meer dan het landelijk gemiddelde (97,0%).

Doorlooptijd
In 2021 was in het UMCG de mediane doorlooptijd tussen diagnose en start behandeling 51 dagen voor patiënten die in het UMCG de diagnose slokdarmkanker kregen. Het landelijk gemiddelde was 38,3 dagen. Voor patiënten die na de diagnose slokdarmkanker zijn verwezen naar het UMCG vanuit een ander ziekenhuis was de mediane doorlooptijd 44 dagen. Het landelijk gemiddelde was 36,9 dagen.

Uitkomsten van de operatie

Uitkomst volgens het boekje
In het UMCG had in 2020/2021 36,2% van de operaties voor slokdarmkanker een uitkomst “volgens het boekje” (textbook outcome). Dit was duidelijk (significant) lager dan het landelijk gemiddelde (55,0%).

  • 34,9% van de operaties voor slokdarmkanker had in 2020/2021 een gecompliceerd beloop. Het landelijk gemiddelde was 26,2%. Hierbij geldt, hoe lager het percentage, hoe beter (er is dan minder vaak een gecompliceerd beloop geweest).
  • 90,9% van de operaties voor slokdarmkanker in het UMCG waren in 2020/2021 operaties met schone snijranden. Het landelijk gemiddelde was 95,1%.
  • Van alle patiënten die een slokdarmkankeroperatie kregen met als doel genezing, kreeg 28,7% last van een naadlekkage.
  • Het percentage patiënten dat binnen 30 dagen of in het ziekenhuis overleed na een slokdarmkankeroperatie die genezing als doel had, was in het UMCG in 2020/2021 2,0%. Het landelijk gemiddelde was 2,7%.
Overleving

Overleving na operatie
Van alle mensen die in de periode 2016-2020 voor slokdarmkanker zijn geopereerd in het UMCG, was twee jaar na de operatie voor slokdarmkanker 63,2% nog in leven. Dit was ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde (70,7%).
Als we de overlevingscijfers corrigeren voor kenmerken van de patiënten van het UMCG, dan is de kans om te overleven vergelijkbaar met het landelijke cijfer.

Kans op terugkeer van de ziekte
De kans dat de slokdarmkanker terugkomt na een operatie hiervoor in het UMCG hebben we gecorrigeerd voor kenmerken van de patiënten die daar in de periode 2015-2016 zijn geopereerd voor slokdarmkanker. Na deze correctie was de kans op terugkeer van de ziekte vergelijkbaar met het landelijke cijfer.

Overleving na terugkeer van de ziekte
Van het aantal mensen dat in het UMCG in de periode 2015-2016 geopereerd is voor slokdarmkanker of voor maagkanker én bij wie de kanker na de operatie is teruggekeerd (recidief), was één jaar na het recidief 16,4% nog in leven. Dit was ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde (21,4%).

Algemene informatie

Wanneer de kanker zich heeft verspreid in het lichaam, is een genezende behandeling vaak niet meer mogelijk en richt de behandeling zich op levensverlenging, het verminderen van de klachten en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Chemotherapie, radiotherapie en doelgerichte therapie zijn behandelopties voor uitgezaaide slokdarmkanker.

Aantal behandelingen

Operaties
Het UMCG voerde in de periode 2019-2021 geen palliatieve resecties uit voor slokdarmkanker. Dat was gemiddeld 0,0% van alle slokdarmkankeroperaties. Hierbij wordt (een deel van) de slokdarm verwijderd waarbij het doel niet is om de patiënt te genezen. Dit is soms een mogelijkheid als de kanker zich heeft verspreid door het lichaam, maar ook wanneer de tumor niet volledig te verwijderen is. Het landelijk gemiddelde was 0,2 resecties. Dit was gemiddeld 0,4% van alle slokdarmkankeroperaties.

Andere behandelingen
Radiotherapie kan gegeven worden als onderdeel van een genezende behandeling, en ook als de ziekte al verspreid is. Het UMCG gaf in de periode 2019-2021 gemiddeld 124,3 patiënten per jaar radiotherapie voor slokdarmkanker als onderdeel van de eerste behandeling. Het landelijk gemiddelde was 87,4 patiënten.

Chemotherapie kan gegeven worden als onderdeel van een genezende behandeling, en ook als de ziekte al verspreid is. Het UMCG behandelde in de periode 2019-2021 84,3 patiënten per jaar met chemotherapie voor slokdarmkanker als onderdeel van de eerste behandeling. Het landelijk gemiddelde was 23,3 patiënten.

Behandelbeleid

Her2Neu-test voor start systemische therapie
De richtlijn geeft aan dat als iemand voor uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker behandeld gaat worden met chemotherapie bestaande uit twee of drie middelen (doublet- of triplet-therapie) een Her2Neu-test moeten plaatsvinden om te bepalen of toedienen van het middel trastuzumab bij de chemotherapie beter werkt. Van alle mensen die in de periode 2019-2021 de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker kregen en in het UMCG zijn behandeld met doublet- of triplet-therapie is bij 100% een Her2Neu-test uitgevoerd. Dat aantal was veel hoger dan het landelijk gemiddelde van 90,6%.
Het UMCG heeft minder dan 30 patiënten behandeld met doublet- of triplet-therapie bij uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker. Daarom is het lastig een betrouwbaar percentage te berekenen.

Behandeling met systemische therapie
In het UMCG kregen in de periode 2019-2021 per jaar gemiddeld 10,7 mensen de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker. Hiervan kreeg 34,4% systemische therapie. Dit was bijna altijd chemotherapie, eventueel aangevuld met immuuntherapie of doelgerichte therapie. Dat percentage was hoger dan de 20% die experts aangaven als minimum.

Tweedelijnsbehandeling met systemische therapie
Soms worden patiënten een tweede keer behandeld met chemotherapie of doelgerichte therapie (tweedelijnsbehandeling met systemische therapie). Uit studies blijkt dat patiënten uit ziekenhuizen die vaker een tweede behandeling geven, een betere overleving hebben. Van alle mensen die in de periode 2015-2016 de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker kregen waarvoor ze al een eerste systemische behandeling hadden gehad in het UMCG, werd 30,8% van de patiënten een tweede keer behandeld met chemotherapie of doelgerichte therapie. Dat was hoger dan of gelijk aan het landelijk gemiddelde (30,7%). Het UMCG heeft in de periode 2015-2016 minder dan 20 patiënten behandeld die de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker kregen waarvoor ze al een eerste keer met chemotherapie of doelgerichte therapie waren behandeld. Daarom is het lastig een betrouwbaar percentage te berekenen.

Overleving

Relatieve overleving na diagnose in het UMCG
Van alle mensen die in de periode 2016-2020 in het UMCG de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker kregen was na één jaar 18,8% nog in leven. Dit was ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde (22,4%).

Overleving na systemische behandeling
Van alle mensen die in de periode 2016-2020 de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker kregen en hiervoor systemische behandeling kregen in het UMCG was één jaar na de behandeling 51,5% nog in leven. Dit was ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde (42,3%).

Algemene informatie

Maagkanker kan genezend worden behandeld door verwijdering van de maag of door een combinatie van chemotherapie (medicijnen) en een operatie.

Soms wordt besloten om deze behandelingen toch niet te doen, bijvoorbeeld omdat de kans op complicaties en gevolgen van de behandeling voor de patiënt zo groot zijn, dat deze dit risico niet wil nemen. Bij deze afweging speelt de (soms geringe) kans op genezing een belangrijke rol.

Aantal behandelingen

Operaties
Het UMCG deed in de periode 2020-2021 gemiddeld 22,7 operaties voor maagkanker per jaar, hiervan waren er 94,1% in opzet genezend. Het landelijk gemiddelde was 26,5 operaties, waarvan 95,9% in opzet genezend.

Andere behandelingen
Radiotherapie kan gegeven worden als onderdeel van een genezende behandeling, en ook als de ziekte al verspreid is. Het UMCG gaf in de periode 2019-2021 gemiddeld 3,3 patiënten per jaar radiotherapie voor maagkanker als onderdeel van de eerste behandeling. Het landelijk gemiddelde was 5,1 patiënten.

Chemotherapie kan gegeven worden bij een genezende behandeling, en ook als de ziekte al verspreid is. Het UMCG behandelde in de periode 2019-2021 8,3 patiënten per jaar met chemotherapie voor maagkanker als onderdeel van de eerste behandeling. Het landelijk gemiddelde was 6,3 patiënten.

Behandelbeleid

Van alle patiënten die in de periode 2019-2021 in het UMCG een diagnose maagkanker kregen die in theorie te genezen was, heeft 61,1% een behandeling gekregen die in opzet een genezend doel had. Dit percentage lag binnen het gebied dat de experts definieerden als correct (60%-95%).

Behandeling vóór de operatie
Patiënten kunnen voorafgaand aan de maagkankeroperatie worden behandeld met chemotherapie. In het UMCG gebeurde dat in de periode 2019-2021 bij 53,3% van de maagkankeroperaties. Het landelijk gemiddelde was 65,7%.

Type operaties
Van alle operaties voor maagkanker in het UMCG werd in de periode 2019-2021 78,8% compleet minimaal invasief uitgevoerd. Dit zijn gemiddeld 8,7 operaties per jaar (bron NKR, met mogelijk een onderschatting van het aantal operaties). In Nederland werd gemiddeld 83,0% van de operaties voor maagkanker compleet minimaal invasief uitgevoerd. Dat zijn gemiddeld 22,6 operaties per jaar (bron NKR, met mogelijk een onderschatting van het aantal operaties). Deze manier van opereren is complex en niet altijd mogelijk.

Behandeling ná de operatie
Patiënten kunnen ook ná de operatie worden behandeld met chemotherapie. Niet alle patiënten komen hier na de operatie nog aan toe. Van alle patiënten die in het UMCG in de periode 2019-2021 een maagkankeroperatie hebben gehad, heeft 50,0% chemotherapie na de operatie gekregen. Het landelijk gemiddelde was 52,3%. Er zijn minder dan 30 mensen die in de periode 2019-2021 de diagnose maagkanker kregen waarvoor ze zijn geopereerd in het UMCG én daarvoor neoadjuvant zijn behandeld. Hierdoor kunnen we niet betrouwbaar zeggen welk deel daarvan na de operatie is behandeld met chemotherapie.
Het ziekenhuis nam daarnaast deel aan de CRITICS-II studie. In deze studie werd onderzocht wat de waarde is van verschillende behandelingen vóór de operatie. Er werd dan geen behandeling meer gegeven ná de operatie. Als een ziekenhuis dus meedeed met deze studie, was het percentage patiënten met chemotherapie na de operatie lager dan gebruikelijk.

Aantal verwijderde lymfeklieren
De richtlijn zegt dat de chirurg bij een operatie minimaal 15 lymfeklieren moet verwijderen. De patholoog moet minimaal 15 lymfeklieren onderzoeken om betrouwbaar vast te kunnen stellen of de kanker is uitgezaaid naar de lymfeklieren. In de periode 2019-2021 verwijderde het UMCG 15 of meer lymfeklieren bij 95,8% van de operaties voor maagkanker. Dit was veel meer dan het landelijk gemiddelde (92,9%).

Doorlooptijd
In 2021 was in het UMCG de mediane doorlooptijd tussen diagnose en start behandeling 86,0 dagen voor patiënten die in het UMCG de diagnose maagkanker kregen. Het landelijk gemiddelde was 43,6 dagen. Waarschijnlijk heeft dit te maken met lage aantallen en vaak eerst endoscopische behandeling, waarna later toch een operatie nodig bleek.
Voor patiënten die na de diagnose maagkanker zijn verwezen naar het UMCG vanuit een ander ziekenhuis was de mediane doorlooptijd 44,5 dagen. Het landelijk gemiddelde was 48,2 dagen.

Uitkomsten van de operatie

Uitkomst volgens het boekje
In het UMCG had in 2020/2021 39,2% van de operaties voor maagkanker een uitkomst “volgens het boekje” (textbook outcome). Dit was ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde (56,5%).

  • 20,5% van de operaties voor maagkanker had in 2020/2021 een gecompliceerd beloop. Het landelijk gemiddelde was 18,3%. Hierbij geldt, hoe lager het percentage, hoe beter (er is dan minder vaak een gecompliceerd beloop geweest).
  • 87,5% van de operaties voor maagkanker in het UMCG waren in 2020/2021 operaties met schone snijranden. Het landelijk gemiddelde was 93,7%.
  • Van alle patiënten die een maagkankeroperatie kregen met als doel genezing, kreeg 4,0% last van een naadlekkage.
  • Het percentage patiënten dat binnen 30 dagen of in het ziekenhuis overleed na een maagkankeroperatie die genezing als doel had, was in het UMCG in 2020/2021 4,7%. Het landelijk gemiddelde was 3,3%.
Overleving

Overleving na operatie
Van alle mensen die in de periode 2016-2020 voor maagkanker zijn geopereerd in het UMCG, was twee jaar na de operatie 75,0% nog in leven. Dit was ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde (69,6%).
Als we de overlevingscijfers corrigeren voor kenmerken van de patiënten van het UMCG, dan is de kans om te overleven vergelijkbaar met het landelijke cijfer.

Kans op terugkeer van de ziekte
De kans dat de maagkanker terugkomt na een operatie hiervoor in het UMCG is gecorrigeerd voor kenmerken van de patiënten die daar in de periode 2015-2016 zijn geopereerd voor maagkanker. Na deze correctie was de kans op terugkeer van de ziekte vergelijkbaar met het landelijke cijfer.

Overleving na terugkeer van de ziekte
Van het aantal mensen dat in het UMCG in de periode 2015-2016 geopereerd is voor maagkanker of voor slokdarmkanker én bij wie de kanker na de operatie is teruggekeerd (recidief), was één jaar na het recidief 16,4% nog in leven. Dit was ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde (21,4%).

Algemene informatie

Wanneer de kanker zich heeft verspreid in het lichaam, is een genezende behandeling vaak niet meer mogelijk en richt de behandeling zich op levensverlenging, het verminderen van de klachten en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Bij uitgezaaide maagkanker kan dan soms een operatie de klachten verminderen. Chemotherapie, radiotherapie en doelgerichte therapie zijn andere behandelopties voor uitgezaaide maagkanker.

Aantal behandelingen

Operaties
Het UMCG voerde in de periode 2019-2021 gemiddeld per jaar 1,3 palliatieve resecties per jaar uit voor maagkanker. Dat was gemiddeld 5,9% van alle maagkankeroperaties. Hierbij wordt (een deel van) de maag verwijderd waarbij het doel niet is om de patiënt te genezen. Dit is soms een mogelijkheid als de kanker zich heeft verspreid door het lichaam, maar ook wanneer de tumor niet volledig te verwijderen is. Het landelijk gemiddelde was 0,8 resecties. Dit was gemiddeld 3,1% van alle maagkankeroperaties.

Andere behandelingen
Radiotherapie kan gegeven worden als onderdeel van een genezende behandeling, maar ook als de ziekte al verspreid is. Het UMCG gaf in de periode 2019-2021 gemiddeld 3,3 patiënten per jaar radiotherapie voor maagkanker als onderdeel van de eerste behandeling. Het landelijk gemiddelde was 5,1 patiënten.

Chemotherapie kan gegeven worden bij een genezende behandeling, en ook als de ziekte al verspreid is. Het UMCG behandelde in de periode 2019-2021 8,3 patiënten per jaar met chemotherapie voor maagkanker als onderdeel van de eerste behandeling. Het landelijk gemiddelde was 6,3 patiënten.

Behandelbeleid

Her2Neu-test voor start systemische therapie
De richtlijn geeft aan dat als iemand voor uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker behandeld gaat worden met chemotherapie bestaande uit twee of drie middelen (doublet- of triplet-therapie) een Her2Neu-test moeten plaatsvinden om te bepalen of toedienen van het middel trastuzumab bij de chemotherapie beter werkt. Van alle mensen die in de periode 2019-2021 de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker kregen en in het UMCG zijn behandeld met doublet- of triplet-therapie is bij 100% een Her2Neu-test uitgevoerd. Dat aantal was veel hoger dan het landelijk gemiddelde van 90,6%.
Het UMCG heeft minder dan 30 patiënten behandeld met doublet- of triplet-therapie bij uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker. Daarom is het lastig een betrouwbaar percentage te berekenen.

Behandeling met systemische therapie
In het UMCG kregen in de periode 2019-2021 per jaar gemiddeld 10,7 mensen de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker. Hiervan kreeg 34,4% systemische therapie. Dit was bijna altijd chemotherapie, eventueel aangevuld met immuuntherapie of doelgerichte therapie. Dat percentage was hoger dan de 20% die experts aangaven als minimum.

Tweedelijnsbehandeling met systemische therapie
Soms worden patiënten een tweede keer behandeld met chemotherapie of doelgerichte therapie (tweedelijnsbehandeling met systemische therapie). Uit studies blijkt dat patiënten uit ziekenhuizen die vaker een tweede behandeling geven, een betere overleving hebben. Van alle mensen die in de periode 2015-2016 de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker kregen waarvoor ze al een eerste systemische behandeling hadden gehad in het UMCG, werd 30,8% van de patiënten een tweede keer behandeld met chemotherapie of doelgerichte therapie. Dat was hoger dan of gelijk aan het landelijk gemiddelde (30,7%). Het UMCG heeft in de periode 2015-2016 minder dan 20 patiënten behandeld die de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker kregen waarvoor ze al een eerste keer met chemotherapie of doelgerichte therapie waren behandeld. Daarom is het lastig een betrouwbaar percentage te berekenen.

Overleving

Relatieve overleving na diagnose in het UMCG
Van alle mensen die in de periode 2016-2020 in het UMCG de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker kregen was na één jaar 18,8% nog in leven. Dit was ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde (22,4%).

Overleving na systemische behandeling
Van alle mensen die in de periode 2016-2020 de primaire diagnose uitgezaaide slokdarmkanker of maagkanker kregen en hiervoor systemische behandeling kregen in het UMCG was één jaar na de behandeling 51,5% nog in leven. Dit was ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde (42,3%).

De manier waarop een ziekenhuis de diagnose stelt en behandeling uitvoert, kan verschillen tussen ziekenhuizen. In dit onderdeel beschrijven we dat. Ook de resultaten van de zorg kunnen verschillen, zoals het aantal complicaties of de overleving. Wij denken dat sommige verschillen te maken hebben met expertzorg.

We gebruiken verschillende soorten informatie voor dit kenmerk. De ziekenhuizen in deze keuzehulp delen deze informatie vrijwillig met ons. De informatie wordt door het ziekenhuis zelf aangeleverd of komt uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), die wordt beheerd door IKNL. Daarnaast gebruiken we openbaar beschikbare informatie van de Transparantiekalender, die beschikbaar is via Zorginzicht.nl.

Zorgaanbod

Het UMCG doet het heel goed op het gebied van het zorgaanbod voor mensen met slokdarmkanker of maagkanker. Het aanbod van de medisch specialistische zorg in het UMCG is heel goed. Het aanbod van de ondersteunende zorg en nazorg in het UMCG is heel goed. Het ziekenhuis is een Barrett Expert Center. Het MDO is heel goed geregeld voor patiënten met slokdarmkanker of maagkanker.

Zorgaanbod Aanwezig Toelichting
Medisch specialistische zorg
Barrett centrum
Pathologie
Klinische genetica
Nucleaire geneeskunde
ESD/EMR
Chirurgie Ook robot geassisteerde operaties.
Radiotherapie Eigen radiotherapieafdeling in het ziekenhuis. En een radiotherapie-dependance in het Treant Ziekenhuis in Emmen. Daarnaast kan er protonentherapie plaatsvinden bij patiënten die daarvoor in aanmerking komen (tussen de 35 en 40 patiënten per jaar).
Interventieradiologie 6 interventieradiologen doen behandelingen voor slokdarmkanker en maagkanker.
Chemotherapie
Andere niet-chirurgische behandelmethoden Het plaatsen van een stent
Kern intensive care
Zorgaanbod Aanwezig Toelichting
Ondersteunende zorg en nazorg
Diëtist Er zijn twee diëtisten gespecialiseerd in slokdarmkanker en maagkanker (Zij draaien mee in de poli).
Psychosociale zorg (in oncologie gespecialiseerde psycholoog, medisch maatschappelijk werk, etc.) Het UMCG werkt samen met het psycho-oncologisch centrum Het Behouden Huys, Maggie’s Center voor psychosociale hulp en begeleiding en het inloophuis Hamelhuys.
Oncologische revalidatie In eigen huis (UMCG Centrum voor Revalidatie, locatie Beatrixoord in Haren).
Zorg voor mensen met uitgezaaide ziekte Palliatief team, op indicatie. Hiervoor is ook een MDO.
Zorg voor ouderen Elke nieuwe patiënt van 75 jaar of ouder krijgt een geriatrisch assessment. Patiënten worden vervolgens op indicatie besproken in ouderen-MDO.
AYA-zorg AYA-poli in eigen huis. Zorg inzake fertiliteit.
Klinisch arbeidsgeneeskundige
Lotgenotencontact Deelname aan Buddy-project van SPKS. Eénmaal per 2 jaar wordt een patiënten informatiebijeenkomst georganiseerd, met veel ruimte voor informeel contact. Dit levert suggesties en informatie op die weer aanleiding kunnen zijn voor een verbeterplan.
Zorgaanbod Aanwezig Toelichting
Organisatie van multidisciplinaire zorg
Lokaal MDO (in eigen ziekenhuis) In een MDO specifiek voor patiënten met slokdarmkanker en maagkanker worden in het UMCG 1 keer per week alle slokdarmkanker en maagkankerpatiënten besproken. Het is een heel gespecialiseerd MDO.
Is standaard dezelfde patholoog aanwezig bij het MDO? Deze patholoog is gespecialiseerd in maagkanker en slokdarmkanker
Is standaard dezelfde radiotherapeut aanwezig bij het MDO? De 4 radiotherapeuten zijn gespecialiseerd in maagkanker en slokdarmkanker
Is standaard dezelfde nucleair geneeskundige aanwezig bij het MDO? Deze 2 nucleair geneeskundigen zijn gespecialiseerd in maagkanker en slokdarmkanker
Regionaal MDO Patiënten worden ook buiten het ziekenhuis in een regionaal MDO (met experts) besproken. Het UMCG is als consulent (online) aanwezig bij het MDO van enkele andere ziekenhuizen. Supraregionaal MDO met ZGT, MCL en RIF (complexe casuïstiek waarvoor geen standaard protocol is)
Immuno-MDO Patiënten worden (ook) besproken in een immuno-MDO.
Overige informatie over de inrichting van het MDO MDO ouderen met kanker.
Opvang bij complicaties buiten het ziekenhuis Als de patiënt weer thuis is, kan deze in geval van complicaties via de verpleegafdeling, de casemanager of de huisarts contact opnemen met de hoofdbehandelaar. De patiënt mag ook altijd direct contact opnemen met de verpleegafdeling waar men net ontslagen is. Daarnaast hebben alle patiënten een telefoonnummer van een dedicated casemanager (een oncologieverpleegkundige) die tijdens kantooruren gebeld kan worden bij vragen over de behandeling, maar ook wanneer er thuis problemen zijn of mogelijk complicaties ontwikkelen. De casemanager kan zo nodig overleggen met de hoofdbehandelaar. Deze adviseert om de patiënt ofwel naar de Spoedopvang, ofwel naar de polikliniek te laten komen.
Aanvullende informatie over organisatie van zorg Project Passende Zorg. Samen beslissen bij ouderen met kanker.

Bij dit kenmerk kijken wij of een ziekenhuis alle benodigde zorg zelf aanbiedt of dat het ziekenhuis voor sommige zorg samenwerkt met een ander ziekenhuis. Als een ziekenhuis alles zelf aanbiedt, vinden wij dat een teken van expertzorg. Dan werken de zorgverleners van verschillende afdelingen makkelijker als één team. Ook kunnen zij makkelijker en sneller onderling overleggen over patiënten. De patiënt kan dan alle zorg in één ziekenhuis krijgen. Ook staan alle medische gegevens van de patiënt bij elkaar in één patiëntendossier. Niet alle ziekenhuizen kunnen alle zorg bieden: sommige zorg is maar in een paar ziekenhuizen. Bijvoorbeeld artsen die de erfelijkheid van kanker onderzoeken, werken alleen in academische ziekenhuizen en het AVL. Wij vinden het belangrijk dat het ziekenhuis voor deze zorg goed samenwerkt met andere ziekenhuizen.

We gebruiken verschillende soorten informatie voor dit kenmerk. De ziekenhuizen in deze keuzehulp delen deze informatie vrijwillig met ons. Een deel van de informatie wordt door het ziekenhuis zelf aangeleverd. Daarnaast gebruiken we openbaar beschikbare informatie van de Transparantiekalender, die beschikbaar is via Zorginzicht.nl.

Ervaringen van patiënten

De Waarderingsscore voor het UMCG bij zorg voor patiënten met slokdarmkanker of maagkanker is goed.

31 patiënten met slokdarmkanker of maagkanker deelden hun ervaring over het UMCG in 2019-2020. Zij waarderen artsen, verpleegkundig specialisten en oncologie-verpleegkundigen als heel goed. En andere medewerkers ook als heel goed. Zij waarderen hun vaste aanspreekpunt en samen beslissen als heel goed. Het maken van afspraken waarderen patiënten als voldoende. De Waarderingsscore voor het aanraden van het UMCG aan anderen met slokdarm- of maagkanker is goed.

Volgens patiënten kan het ziekenhuis zich nog verbeteren op de volgende onderwerpen:

  • Kwaliteit van behandeling en zorg
  • Ondersteunende zorg en nazorg

Patiënten geven een compliment over de volgende onderwerpen:

  • Kwaliteit van behandeling en zorg
  • Bejegening/toewijding van zorgmedewerkers naar patiënt en naasten
Tevredenheid over de zorgverleners

We hebben patiënten gevraagd naar hun ervaringen met de artsen, verpleegkundig specialisten, oncologie-verpleegkundigen en andere medewerkers.
Patiënten gaven dit onderdeel een gemiddeld cijfer van 9,2.
Omgerekend heeft dit onderdeel een Waarderingsscore 78. Dit is heel goed.

Artsen
Patiënten gaven artsen een gemiddeld cijfer van 9,2.
Omgerekend heeft dit onderdeel een Waarderingsscore 79. Dit is heel goed.
Het gemiddelde cijfer dat patiënten gaven:

  • Deskundigheid: 9,3
  • Serieus genomen worden: 9,2
  • Tijd die ze voor je hadden: 9,3
  • Vriendelijkheid: 9,3
  • Gesteund voelen: 9,2
  • Aandacht voor uw naaste: [Geen gegevens beschikbaar]

Verpleegkundig specialisten en oncologieverpleegkundigen
Patiënten gaven aan verpleegkundig specialisten en oncologieverpleegkundigen een gemiddeld cijfer van 9,2.
Omgerekend heeft dit onderdeel een Waarderingsscore 77. Dit is heel goed.
Het gemiddelde cijfer dat patiënten gaven:

  • Deskundigheid: 9,1
  • Serieus genomen worden: 9,2
  • Tijd die ze voor je hadden: 9,1
  • Vriendelijkheid: 9,2
  • Gesteund voelen: 9,2
  • Aandacht voor uw naaste: [Geen gegevens beschikbaar]

Andere medewerkers van het ziekenhuis
Patiënten gaven andere medewerkers van het ziekenhuis een gemiddeld cijfer van 9,0.
Omgerekend heeft dit onderdeel een Waarderingsscore 77. Dit is heel goed.
Het gemiddelde cijfer dat patiënten gaven:

  • Samenwerking tussen de medewerkers in het ziekenhuis: 8,9
  • Vriendelijkheid overige medewerkers: 9,2
Vast aanspreekpunt

Omgerekend heeft dit onderdeel een Waarderingsscore 79. Dit is heel goed.
Patiënten gaven hun vaste aanspreekpunt voor tevredenheid: 9,0.
Het gemiddelde cijfer dat patiënten hun vaste aanspreekpunt gaven: 8,9

Een groot deel van de patiënten geeft aan een vast aanspreekpunt te hebben: 93%.
Wie was het vaste aanspreekpunt voor patiënten:

  • Een oncologie-verpleegkundige/ verpleegkundig specialist: 58%
  • Een arts: 33%
  • Iemand anders: 8%

Een vast aanspreekpunt heeft verschillende taken.
Patiënten gaven deze cijfers voor taken van het vaste aanspreekpunt:

  • Overzicht over de ziekte: 8,9
  • Hulp geven: 8,9
  • Hulp geven aan familie of partner: [Geen gegevens beschikbaar]
  • Kennen van patiënt als persoon: 8,9
  • Makkelijk bereikbaar zijn: 8,9
Maken van afspraken

Omgerekend heeft dit onderdeel een Waarderingsscore 59. Dit is voldoende.
Patiënten gaven voor hun tevredenheid over de planning van hun afspraken een [Geen gegevens beschikbaar].

Een deel van de patiënten gaf aan:

  • Afspraken worden op één dag gepland, als dat medisch kan: 86%
  • Bij afspraken wordt aan dagen en tijden gedacht die goed uitkomen: 31%
  • Afspraken kunnen op afstand. bijvoorbeeld via beeldbellen of telefoon: [Geen gegevens beschikbaar]
Samen beslissen

Omgerekend heeft dit onderdeel een Waarderingsscore 77. Dit is heel goed.
Het gemiddelde cijfer dat patiënten gaven:

  • Vertrouwen dat alle mogelijke behandelingen besproken zijn: [Geen gegevens beschikbaar]
  • Tevredenheid over de hulp bij de keuze voor een behandeling: 9,1

Met een deel van de patiënten is gesproken over:

  • Kansen op langer leven en/of beter worden: 85%
  • Minder last krijgen van klachten: 71%
  • Bijwerkingen en problemen door de behandeling: 75%
  • Gevolgen die lang duren of pas later ontstaan: 70%
  • De mogelijkheid om te kiezen voor ‘niet meer behandelen’: 72%
  • Wat ze belangrijk vinden in het leven: 100%
Hulp en steun

We hebben patiënten gevraagd naar hun ervaringen met vragenlijsten over hun gezondheid, het aangeboden krijgen van professionele hulp bij problemen en het aangeboden krijgen van informatie over patiëntenorganisatie en inloophuis voor mensen met kanker.

Voor dit onderdeel is geen Waarderingsscore gegeven. Toen patiënten van het UMCG de vragenlijst invulden, zaten nog niet alle vragen erin. Bij een volgende ronde zal dit onderdeel aangevuld worden.

Gebruik van vragenlijsten over gezondheid
Omgerekend heeft dit onderdeel een Waarderingsscore 66. Dit is goed.

Veel ziekenhuizen gebruiken vragenlijsten die inzicht geven hoe patiënten zelf hun gezondheid ervaren. Daar staan bijvoorbeeld vragen in over moe zijn, pijn hebben, somber zijn, angst hebben of problemen met de concentratie.
Wanneer een ziekenhuis structureel gebruik maakt van dit soort vragenlijsten is dit een goed startpunt om te praten over de persoonlijke behoefte van de patiënt.
Van alle respondenten gaf 76% aan een vragenlijst te hebben ontvangen.
Van alle respondenten die aangaven een vragenlijst te hebben ingevuld, gaf 56% aan dat de resultaten hiervan besproken zijn.
Het gemiddelde cijfer dat patiënten dit gesprek gaven: [Geen gegevens beschikbaar]

Problemen door kanker en professionele hulp
Sommige patiënten wilden professionele hulp voor problemen. Wij laten hier de problemen zien als minimaal 20% van de patiënten aangaf voor dit probleem hulp te willen én dit minimaal 5 patiënten waren:

  • Problemen met emoties zoals boosheid of angst: 89%
  • Lichamelijke problemen zoals pijn of vermoeidheid: 42%
  • Problemen met eten, drinken en/of gewicht: 56%

Van de mensen die graag professionele hulp wilden, kreeg een gedeelte deze hulp van het UMCG of werd hiervoor verwezen:

  • Problemen met emoties zoals boosheid of angst: 75%
  • Lichamelijke problemen zoals pijn of vermoeidheid: 60%
  • Problemen met eten, drinken en/of gewicht: 67%

Contact met andere mensen met kanker (lotgenoten)
Voor dit onderdeel is geen Waarderingsscore gegeven. Toen patiënten van het UMCG de vragenlijst invulden, zaten nog niet alle vragen erin. Bij een volgende ronde zal dit onderdeel aangevuld worden.
Een deel van de patiënten gaf aan dat dit wordt aangeboden:

  • Informatie over een patiëntenorganisatie: [Geen gegevens beschikbaar]
  • Contact met een buddy: [Geen gegevens beschikbaar]
  • Informatie over een inloophuis voor mensen met kanker: [Geen gegevens beschikbaar]
Aanraden van het ziekenhuis aan anderen

Omgerekend heeft dit onderdeel een Waarderingsscore 74. Dit is goed. Patiënten gaven als antwoord op de vraag of ze het UMCG aanraden een 9,2.

Wat nog beter kan
32% (10 van de 31 mensen) noemde een verbeterpunt.
Volgens patiënten kon het ziekenhuis zich nog verbeteren op de volgende onderwerpen:

  • Kwaliteit van behandeling en zorg
  • Ondersteunende zorg en nazorg

Complimenten
87% (27 van de 31 mensen) gaf een compliment.
Patiënten gaven een compliment over de volgende onderwerpen:

  • Kwaliteit van behandeling en zorg
  • Bejegening/toewijding van zorgmedewerkers naar patiënt en naasten

We hebben de patiënten die onder behandeling of controle zijn in het ziekenhuis gevraagd naar hun ervaringen met de zorg in het ziekenhuis. Zij hebben hun ervaring ingevuld via een online-vragenlijst, de NFK-PREM Oncologie & Netwerkzorg. Zij delen hun ervaring en geven hun mening over het ziekenhuis over de volgende onderwerpen: tevredenheid over de zorgverleners, een vast aanspreekpunt, het maken van afspraken, samen beslissen en hulp en steun bij de ziekte. Ook geven ze aan of zij het ziekenhuis aan anderen aanbevelen.

Weet dat je een keuze hebt

Het hebben van kanker betekent helaas voor veel patiënten een langdurig traject van onderzoek, behandeling en controles. Je kunt op ieder moment in dit traject een nieuwe afweging maken voor wat voor jou het beste ziekenhuis is. Welke rol heb je hier zelf in, en wie kan je hierbij helpen?

Lees meer

Over ziekenhuiskeuze

Als je kanker hebt, is het juist belangrijk dat je naar een ziekenhuis gaat dat zoveel mogelijk ervaring heeft met de behandeling van jouw vorm van kanker. Maar waarom is dit zo belangrijk? En waar vind je deze zorg als patiënt?

Lees meer